Korona virus: Po čemu se razlikuje ova upala pluća od obične?

Na rendgenskom snimku se u slučaju uobičajenih upala mogu videti jasne „mrlje” ili „senke” iznad zahvaćenih oblasti, a ako je reč o kovidu 19, radiološka slika pokazuje neprozirno staklo ili svetla pluća

Gotovo da se nikad više nego sada u doba pandemije ljudi nisu tako plašili upale pluća, zato što virus korona napada upravo ovaj organ. O kakvoj je bolesti reč? Upala pluća je, zapravo, infekcija donjih disajnih puteva koju mogu da izazovu različiti uzroci. Starije osobe, zbog produženog životnog veka, mnogih bolesti, kao i oslabljenog imunološkog sistema u celini, češće obolevaju i umiru od upala pluća. Upale pluća su češće kod osoba sa HIV-om, kod pacijenata na hemioterapiji i kod onih koji imaju transplantirani organ. Osim toga, razvoju upale pluća mogu pogodovati pušenje, aerozagađenje i alkoholizam.Kako ističe prim. dr Tatjana Radosavljević, pulmolog, izazivači upale pluća mogu biti bakterije i virusi, nešto ređe i gljivice. Bakterije izazivaju 60 do 80 odsto svih upala pluća, a dve trećine među njima pripada bakteriji streptokokus pneumonije. Značajno učešće pripada i bakteriji hemofilus influence, ali se u velikom procentu ne može utvrditi tačan izazivač upale. Najčešći izazivači virusnih pneumonija jesu virus gripa, adenovirus i virus parainfluence. Često virusna infekcija može da se iskomplikuje sa bakterijskom infekcijom.

– Upala pluća može da zahvati deo pluća, čitavo plućno krilo, ili delove oba plućna krila. Bolest je akutnog toka, ponekad kod težih oblika može da se razvije i za nekoliko sati. Simptomi mogu biti opšti i respiratorni. Bolesnik je malaksao, ima groznicu i povišenu temperaturu, gubitak apetita i neretko herpes na usnama. Kašalj se javlja na početku bolesti, može biti najpre suv, iscrpljujući, praćen bolovima u mišićima grudnog koša, zbog zamora mišića. S vremenom može da se pojavi i iskašljavanje najčešće obojenog ispljuvka, ponekad neprijatnog mirisa. Ukoliko se bol u grudnom košu pojačava pri kašlju i dubokom disanju, može da ukaže na širenje upalnog procesa na plućnu maramicu. Takođe se može javiti manje ili više izražen osećaj nedostatka vazduha, sviranje u grudima, znojenje, lupanje srca, a kod težih oblika i pomodrelost lica i usana – pojašnjava dr Radosavljević.

Pregled bolesnika stetoskopom neophodan je za postavljanje dijagnoze upale pluća. Pre ere moćnih dijagnostičkih metoda iz oblasti radiologije, pregledu stetoskopom ili auskultaciji prethodila je takozvana metoda „perkusije”, ili kuckanja pacijenta po zidu grudnog koša, pri čemu je zvuk iznad mesta upale pluća potmuo. Ta vrlo jednostavna metoda je, uz slušanje stetoskopom, i danas važna za postavljanje dijagnoze upale pluća. Pacijenti se potom šalju na rendgen pluća, pri čemu se mogu videti jasne „mrlje” ili „senke” iznad oblasti zahvaćenih upalom pluća.

– Jedino kod atipičnih pneumonija, nebakterijskih upala pluća, može da postoji veliko nesaglasje između urednog fizikalnog nalaza i izraženih promena na snimku pluća. U laboratorijskim analizama postoji izražen takozvani zapaljenski sindrom (povišena sedimentacija eritrocita, povišenje broja leukocita, povišene vrednosti C-reaktivnog proteina). Kod akutno obolelog pacijenta sa bakterijskom upalom pluća se započinje davanje antibiotika, a po izolovanju uzročnika, antibiotici nastavljaju da se daju po antibiogramu, to jest po osetljivosti izazivača na antibiotike – ukazuje dr Radosavljević.

Dužina lečenja zavisi od ozbiljnosti bolesti, vrste uzročnika, odgovora na terapiju i prisutnosti drugih medicinskih komplikacija. Ukoliko je data odgovarajuća terapija, poboljšanje bolesti i pad temperature može se očekivati u toku 72 sata, ali se lečenje antibioticima nastavlja i do dve nedelje. Kompletan oporavak se može očekivati u roku od mesec dana. Naša sagovornica kaže da moguće komplikacije upale pluća mogu biti gnojenja pluća, stvaranje vode na plućima, a u najtežim slučajevima i takozvano akutno otkazivanje pluća.

S druge strane, dr Radosavljević naglašava da upale pluća izazvane virusom korona mogu da se jave na samom početku bolesti, a da pritom nalazi na rendgenskom snimku pluća budu potpuno normalni.
Na rendgenskom snimku pluća najčešće se javljaju takozvane intersticijske promene (pojačana fina mreža, u jednom plućnom krilu ili obostrano, koja podseća na sliku leptirovih krila), potom se javlja radiološka slika neprozirnog stakla – svetla pluća.

– Iako rendgenski snimak pluća možda ne isključuje pneumonije izazvane virusom korona, on može pomoći da se isključe druga stanja, poput bakterijske upale pluća, pneumotoraksa ili raka, što je korisno u dijagnostici, a u kombinaciji sa pažljivim posmatranjem pacijenata. S druge strane mogu da postoje brojne senke u delovima oba pluća koja ukazuju teško oboljenje, a da nivo kiseonika i dalje ne bude poremećen. Ovi pacijenti mogu da nešto ubrzano dišu i zato je važno meriti takozvani broj respiracija. Prosečno čovek ima 12 do 16 respiracija u minuti. Ovi pacijenti imaju 25 i više respiracija, a posle određenog vremena dolazi i do naglog pada zasićenosti kiseonikom, pa se priključuju na veštačku ventilaciju – respirator. Za lečenje pneumonija izazvanih kovidom 19 danas se u svetu koristi više od 155 lekova. Međutim, za sada ne postoji nijedan siguran i adekvatan lek – smatra dr Radosavljević.

Politika.rs